Płace w sektorze budowlanym są indeksowane kwartalnie: 1 stycznia, 1 kwietnia, 1 czerwca i 1 października. Od 1 października 2015 r. obowiązują następujące stawki godzinowe:

Kategoria zaszeregowana

Stawka godzinowa

od 1 października 2015

Kat. I (pracownik niewykwalifikowany)

13,386 €

 

Kat. I A (pracownik niewykwalifikowany I stopnia)

14,052 €

Kat. II (pracownik przyuczony)

14,268 €

Kat. II A (pracownik przyuczony I stopnia)

14,980 €

Kat. III (pracownik wykwalifikowany I stopnia)

15,176 €

Kat. IV (pracownik wykwalifikowany II stopnia)

16,107 €

Majster A (wykwalifikowany I stopnia)

16,694 €

Majster B (wykwalifikowany II stopnia)

17,718 €

Brygadzista

19,328 €

Pracownicy poniżej 21. roku życia otrzymują odpowiednio niższe stawki godzinowe. Dieta dla pracowników, którzy ze względu na miejsce pracy nie mogą wrócić na noc do domu, wynosi: nocleg 12,47 € + wyżywienie 26,11 € = 38,58 €/dzień.

Płace kierowców betoniarek i operatorów pomp

Kategoria zaszeregowana

Stawka godzinowa

od 1 października 2015

(Kat. III) pracownik początkujący

15,176 €

 

(Kat. IV)* po roku pracy i otrzymaniu atestu

16,107 €

*Początkujący pracownicy, którzy w pierwszym roku pracy nie zostali zapisani w celu uzyskania atestu, automatycznie przechodzą do kategorii IV.

Aktualne stawki godzinowe są dostępne w każdym oddziale związku zawodowego ACV. Na pasku wypłaty umieszczone są stawki godzinowe brutto. Z tych stawek pracodawca potrąca składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 13,07% (w stosunku do 108% stawki godzinowej brutto) i zaliczkę na podatek dochodowy, której wysokość zależy od sytuacji rodzinnej pracownika (przede wszystkim od liczby osób na utrzymaniu) oraz od wysokości całkowitej płacy brutto.

Czas pracy

Czas pracy na budowie wynosi przeważnie 8 godzin dziennie od poniedziałku do piątku. Od dziewiątej godziny pracy pracodawca powinien zapłacić 50% stawki godzinowej brutto, czyli jeśli pracownik w danym dniu przepracował 9 godzin, to za ten dzień powinien otrzymać pensję za 8,5 godziny pracy. Normalna płaca (100% stawki godzinowej) za te godziny zostaje wypłacona w momencie, gdy pracownik wykorzystuje je jako urlop. Tygodniowy czas pracy w budownictwie wynosi 40 godzin, podczas gdy kodeks pracy przewiduje 38-godzinny tydzień pracy. W związku z tym w sektorze budowlanym pracuje się tygodniowo 2 godziny więcej, co rocznie daje 12 dodatkowych dni wolnych od pracy, za które w grudniu każdego roku pracownicy otrzymują dodatkowe wynagrodzenie wypłacane przez związek zawodowy lub fundusz branżowy.

Koszty dojazdów do pracy

Pracodawca ma obowiązek wypłacać wynagrodzenie za czas przejazdu z domu do pracy i z powrotem. Kompensata z tytułu dojazdów jest ustalana według liczby faktycznie przebytych kilometrów. Stawki kompensat znajdują się w tabelach dostępnych w siedzibie związku zawodowego ACV BIE. Kompensaty z tytułu dojazdów i/lub koszty podróży (własnym samochodem) powinny być wypłacane miesięcznie i być ujęte na pasku wypłaty jako oddzielna pozycja. Jeśli odległość między miejscem zamieszkania a miejscem zatrudnienia jest mniejsza niż 5 km, pracodawca jest zwolniony z wypłaty swojego udziału w kosztach.

Przykłady:

1. Pracownik dojeżdża do pracy np. 15 km dziennie w jedną stronę środkiem transportu udostępnionym przez pracodawcę i zabiera ze sobą kolegę. Jego dzienne wynagrodzenie według tabel za 30 km (odległość z miejsca zamieszkania do pracy i z powrotem) wynosi 3,948 € – stawka dla kierowcy. Jego kolega (pasażer) otrzyma dzienną stawkę w wysokości 1,548 €.

2. W podobnej sytuacji, ale za odległość np. 90 km w jedną stronę (180 km/dzień), dzienna stawka dla kierowcy wynosi 23,688 €, a dla pasażera 12,276 €.

Uwaga: kierowcą jest osoba prowadząca samochód służbowy i wioząca ze sobą przynajmniej jedną osobę (kolegę z pracy). Osoba dojeżdżająca do pracy samochodem służbowym, ale nieprzewożąca innych osób, otrzymuje stawkę pasażera.

3. Pracownik dojeżdża do pracy własnym samochodem i zabiera ze sobą kolegę z pracy. W tym przypadku obydwaj pracownicy otrzymają wynagrodzenie dla pasażera. Za 15 km w jedną stronę (30 km dziennie) będzie to 1,548 €/dzień, a za 90 km w jedną stronę (180 km/dzień) stawka wyniesie 12,276 €/dzień dla każdego pracownika. Właściciel samochodu otrzyma dodatkowo od pracodawcy zwrot kosztów (za eksploatację własnego samochodu):

- za 15 km w jedną stronę (30 dziennie) 20 €/tydzień,

- za 90 km w jedną stronę (180 km/dzień) 72 €/tydzień.

Znaczki lojalnościowegetrouwheidszegels / timbres de fidélité

Znaczki lojalnościowe w sektorze budowlanym są odpowiednikiem premii końcoworocznej w innych sektorach. Kwota premii jest naliczana procentowo i wynosi 9% pensji brutto wypłaconej w okresie od 1 lipca poprzedniego roku do 30 czerwca bieżącego roku. Wcześniej pracownicy otrzymywali karty uprawniające do wypłaty premii od swojego pracodawcy. Dzięki interwencjom związków zawodowych od 2013 r. otrzymują znaczki lojalnościowe bezpośrednio z funduszu branżowego (PDOK/l’OPOC).

Osoby, które w okresie od 1 lipca 2014 r. do 30 czerwca 2015 r. pracowały w sektorze budowlanym, otrzymają znaczki lojalnościowe za okresy zatrudnienia u każdego belgijskiego pracodawcy, dla którego w tym czasie pracowały. Osoby, które w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. były niezdolne do pracy, a bezpośrednio przed okresem niezdolności do pracy były zatrudnione w sektorze budowlanym, otrzymają formularz, za pomocą którego okres niezdolności do pracy zostanie zaliczony jako okres przepracowany. Dzięki temu również te osoby będą miały prawo do znaczków lojalnościowych.

Znaczki lojalnościowe dla pracowników agencji pracy tymczasowej (interim)

Pracownicy budowlani zatrudnieni w systemie interim są również uprawnieni do otrzymywania wszystkich dodatków płacowych w sektorze budowlanym, m.in. do znaczków lojalnościowych. Również oni otrzymują karty bezpośrednio z funduszu branżowego, a nie z biura interim, jak to było w ubiegłych latach.

Znaczki lojalnościowe dla pracowników oddelegowanych z innych krajów UE

Oddelegowany pracownik najemny jest zatrudniony na warunkach płacy i pracy obowiązujących w kraju, w którym wykonuje pracę. Zgodnie z belgijskim branżowym układem zbiorowym (CAO/CCT) pracownicy budowlani oddelegowani z krajów UE mają prawo do znaczków lojalnościowych. Znaczki nie należą się w sytuacji, gdy warunki pracy w kraju pracodawcy (np. w Polsce) są korzystniejsze lub co najmniej takie same jak w Belgii, czyli jeśli polski pracodawca zapewnia co najmniej taki sam dodatek płacowy jak wspomniane znaczki lojalnościowe. Warto więc dokładnie sprawdzić, czy pracownik oddelegowany otrzymuje równorzędny lub wyższy dodatek płacowy.

Znaczki przestojowe

Są one kompensatą za przestoje w firmach zajmujących się budownictwem surowym. Wysokość kompensaty wynosi 2% sumy płac brutto wypłaconych od 1 stycznia do 31 grudnia. Najpóźniej 29 kwietnia następnego roku pracownik otrzymuje od pracodawcy kartę ze znaczkami przestojowymi oraz kwotą kompensaty. Na podstawie tej karty związki zawodowe wypłacają swoim członkom należne wynagrodzenia. Do znaczków przestojowych mają prawo pracownicy, których pracodawcy posiadają numer ubezpieczenia społecznego (RSZ, ONSS) zaczynający się od 024–... lub 054–... Numer ten często pojawia się np. na paskach wypłaty.

Związek zawodowy i premia związkowa (sociaal voordeel / avantage social)

Od czerwca 2009 r. pracownicy budowlani należący do związku zawodowego mają prawo do tzw. premii związkowej (syndicale premie, prime syndicale), która wynosi 0,62 €/przepracowany dzień w okresie od 1 kwietnia do 31 marca. Maksymalna kwota premii to 135 €.

Każdego roku fundusz branżowy (FBZ, OPOC) wysyła pracownikom budowlanym specjalne karty, które należy oddać do związku zawodowego. Na podstawie takiej karty związek wypłaci premię związkową, która w dużej mierze pokrywa koszty składek członkowskich.

Dodatkowe kompensaty z tytułu czasowego oraz zupełnego bezrobocia

Po przepracowaniu 167 dni lub po 167 dniach równoznacznych z przepracowanymi pracownik budowlany otrzymuje specjalną legitymację, która uprawnia m.in. do otrzymania dopłaty do zasiłku dla bezrobotnych przez 60 dni w okresie od 1 października do 30 września. Dopłata wynosi od 6,34 do 10,85 €/dzień. Dla pracowników młodocianych lub starszych przewidziane są łagodniejsze procedury przyznawania dopłat.

Karty kontrolne w sektorze budowlanym

Każdy pracodawca z sektora budowlanego ma obowiązek przekazania swoim pracownikom przed rozpoczęciem nowego miesiąca tzw. kart kontrolnych (controlekaart – C 3.2A-bouw/RVA lub carte de controle C3.2A-construction/ONEM). Każdy pracownik zatrudniony w sektorze budowlanym musi obowiązkowo mieć przy sobie kartę kontrolną, którą otrzymał od pracodawcy. Ma też obowiązek wypełniania jej każdego dnia w chwili rozpoczęcia pracy, co polega na zamalowaniu na czarno kratki oznaczającej dany dzień pracy.

Uwaga! Nie zamalowuje się dni nieprzepracowanych ze względu na złą pogodę lub przestój ekonomiczny albo techniczny. W przypadku nieobecności w pracy należy wpisać literę Z (nl) lub M (fr), w przypadku urlopu literę V, a w przypadku dni świątecznych lub innych nieprzepracowanych dni płatnych (dni świąteczne, dodatkowe dni wolne w sektorze budowlanym) literę A.

Jeśli w danym miesiącu były przestoje ze względu na złą pogodę lub z przyczyn ekonomicznych/technicznych, to po zakończonym miesiącu pracownik powinien dostarczyć do związku zawodowego (ACV, CSC) formularz C3.2, który otrzyma od pracodawcy, oraz swoją wypełnioną kartę kontrolną (C3.2A-bouw lub C3.2A-construction). Formularz C3.2 pracodawca może również wysłać elektronicznie, wówczas nie musi go już przekazywać pracownikowi. Na podstawie tych dokumentów pracownik otrzyma ze związku zawodowego zasiłek z tytułu tymczasowego bezrobocia. Prawo do tego zasiłku jest przyznane od pierwszego dnia zatrudnienia w Belgii.

Pracownik, który nie wypełnia na bieżąco swojej karty kontrolnej, w przypadku kontroli może zostać tymczasowo wyłączony z prawa do zasiłku.

Regulacje socjalne i bezpieczeństwo pracy

Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom na placu budowy osobne pomieszczenia przeznaczone na szatnię, jadalnię, łazienkę oraz toaletę. W zależności od potrzeb, warunków pogodowych i warunków pracy musi również zapewnić pracownikom wodę pitną, ciepłe lub zimne napoje. Jest też zobowiązany do dostarczenia na własny koszt odzieży roboczej i indywidualnych środków bezpieczeństwa (kurtki, spodnie, kaski, rękawice, okulary i obuwie ochronne itd.). Odpowiada również za czyszczenie i konserwację odzieży roboczej.

Więcej informacji na temat warunków pracy i płacy w sektorze budowlanym można uzyskać w rejonowych oddziałach ACV Bouw-Industrie&Energie / CSC Bâtiment – Industie&Énergie: www.acvbie.be / www.cscbie.be lub w lokalnych oddziałach ACV/CSC, adresy na stronach: http://adressen.acv-online.be (NL) lub http://adresses.csc-en-ligne.be (FR), lub www.acv-online.be (NL), www.csc-en-ligne.be (FR), wystarczy wpisać swój kod pocztowy.

 

Aldona Kuczyńska-Naskręt

Gazetka 146– listopad 2015