Rozwód. Jedno słowo, które niesie ze sobą burzę emocji, ogrom niewypowiedzianych żalów, a czasem i wieloletnich konfliktów. Ale czy zawsze musi oznaczać wojnę? Historia Moniki i Pawła pokazuje, że można inaczej.

Monika i Paweł byli małżeństwem przez 17 lat. Mają dwoje dzieci: 14-letnią Zuzę i 10-letniego Adama. Oboje od lat mieszkali w Brukseli, gdzie zbudowali swoje życie zawodowe i rodzinne. Jednak w Polsce wciąż mieli dom – ważny dla Pawła, który chciał go zatrzymać, oraz dla Moniki, która widziała w nim jedynie kolejne źródło konfliktów. Do tego dochodził jeszcze pies, Rocky, ukochany przez całą rodzinę, który również stał się przedmiotem sporu. Kiedy podjęli decyzję o rozwodzie, problemem okazały się nie tylko emocje i kwestie opieki nad dziećmi, ale też sprawiedliwy podział majątku i opieki nad zwierzęciem.

PIERWSZE KROKI W MEDIACJI
Na pierwszym spotkaniu z mediatorem szybko stało się jasne, że kluczową sprawą jest opieka nad dziećmi i ich codzienne funkcjonowanie. Monika chciała, aby dzieci mieszkały głównie z nią. Argumentowała, że to ona zawsze zajmowała się ich codziennymi potrzebami. Paweł z kolei obawiał się, że ograniczone kontakty z dziećmi odsuną go od nich na zawsze. Oboje mieli różne wizje, ale jedno było pewne – oboje chcieli dla dzieci jak najlepiej.

Mediator zaproponował, by spojrzeć na potrzeby dzieci i ustalić harmonogram, który zapewni im stabilność, a jednocześnie pozwoli każdemu z rodziców uczestniczyć w ich życiu. Po kilku spotkaniach wypracowano kompromisowy plan: dzieci będą spędzać 9 dni u Moniki i 5 dni u Pawła. Układ ten pozwalał na zachowanie ciągłości ich codziennych zajęć i stabilnego rytmu szkolnego, a jednocześnie zapewniał regularny kontakt z tatą.

ZAJĘCIA DODATKOWE: MUZYKA I KOSZYKÓWKA
Kolejnym wyzwaniem były dodatkowe zajęcia dzieci. Zuzka od kilku lat grała na skrzypcach i uczęszczała na lekcje muzyki dwa razy w tygodniu, co stanowiło ważną część jej życia. Adam z kolei był pasjonatem koszykówki i regularnie trenował w lokalnym klubie. Monika obawiała się, że plan opieki u Pawła może zakłócić ich udział w tych zajęciach, natomiast Paweł argumentował, że chciałby również uczestniczyć w ich pasjach i wspierać je.

Mediator zaproponował, by rodzice wspólnie ustalili harmonogram, który uwzględni zajęcia dzieci, a jednocześnie pozwoli każdemu z nich być zaangażowanym. Ustalono, że Monika będzie odwozić Zuzkę na lekcje muzyki, a Paweł zobowiązał się uczestniczyć w jej koncertach i recitalach. W przypadku Adama postanowiono, że Monika będzie odpowiedzialna za wtorkowe treningi, a Paweł zgodził się, że w czasie dni spędzanych z nim oraz w weekendy będzie woził Adama na mecze i wspierał jego drużynę.

Dzięki temu kompromisowi dzieci mogły bez przeszkód kontynuować swoje pasje, a rodzice mieli szansę aktywnie uczestniczyć w ich życiu, bez wzajemnych pretensji i konfliktów.

KWESTIA DOMU W POLSCE
Rozmowy o domu były trudne, bo każda ze stron miała zupełnie inne oczekiwania. Paweł początkowo upierał się, że dom jest jego, ponieważ to on zainwestował w remonty i utrzymanie. Monika argumentowała, że powinni go sprzedać, bo nie widzi sensu, aby dom pozostawał niewykorzystany, skoro wszyscy mieszkają w Brukseli.

Mediator zasugerował kompromis – Paweł zatrzyma dom w Polsce, ale w zamian spłaci Monikę, zapewniając jej równowartość połowy obecnej wartości nieruchomości. Ostatecznie oboje zgodzili się, że dzieci będą mogły korzystać z domu podczas wakacji i świąt, co pozwoli im utrzymać kontakt z Polską i dziadkami. Monika uznała, że taka forma podziału jest sprawiedliwa, zwłaszcza że zabezpiecza także potrzeby dzieci na przyszłość.

OPIEKA NAD ROCKYM
Rocky, ich trzyletni labrador, był kolejnym delikatnym tematem. Zarówno Zuzka, jak i Adam byli bardzo przywiązani do psa i martwili się, jak rozwód wpłynie na jego życie. Monika uważała, że pies powinien zostać z Pawłem, bo on ma większy ogród i dom, który wynajmował pod miastem. Paweł z kolei obawiał się, że jego częste wyjazdy służbowe utrudnią mu pełną opiekę nad Rockym.

Ostatecznie ustalono, że Rocky pozostanie z Pawłem, ale Monika będzie przejmować opiekę nad nim podczas weekendów, gdy dzieci będą u niej. Dzięki temu Rocky nie straci kontaktu z żadnym z członków rodziny. Paweł zgodził się także na regularne korzystanie z usług petsittera podczas swoich wyjazdów, co rozwiało obawy Moniki dotyczące dobra psa.

CO Z DZIEĆMI?
Zuzka i Adam szybko zaakceptowali nowe rozwiązania. Ucieszyli się, że w wakacje będą mogli odwiedzać dom w Polsce, który zawsze kojarzył im się z rodzinnymi świętami i wakacyjnymi przygodami. Wiedząc, że Rocky będzie mógł spędzać czas z obojgiem, poczuli, że ich rodzina – choć w nowej formie – wciąż pozostaje całością. „Lubię te dni z tatą, bo wtedy mamy czas na długie spacery z Rockym” – powiedział Adam. Zuzka z kolei dodała: „Cieszę się, że mama i tata już się nie kłócą. Teraz mogę spokojnie myśleć o szkole i przyjaciołach”.

LEKCJA Z MEDIACJI
Historia Moniki i Pawła pokazuje, że mediacja pozwala znaleźć rozwiązania, które zadowalają obie strony, a przede wszystkim pomagają dzieciom przetrwać trudny czas. Dzięki dialogowi i wsparciu mediatora udało się nie tylko ustalić plan opieki nad dziećmi i majątkiem, ale też zadbać o dobro zwierzęcia, które było integralną częścią rodziny. Dzięki współpracy mediatora z notariuszem szybko rozwiązano kwestie majątkowe, a kompleksowe podejście pozwoliło rodzinie odnaleźć harmonię w nowej rzeczywistości.

A GDYBY SPRAWA TRAFIŁA DO SĄDU?
Gdyby Monika i Paweł zdecydowali się na rozwiązanie swojego konfliktu w sądzie, ich życie mogłoby wyglądać zupełnie inaczej. Rozwód sądowy to proces długi, kosztowny i przede wszystkim stresujący dla wszystkich zaangażowanych stron – w szczególności dla dzieci.

Po pierwsze, kwestie opieki nad dziećmi, podziału majątku oraz alimentów byłyby rozstrzygane przez sędziego, który nie zna ani ich rodziny, ani szczegółów ich codziennego życia. Rodzice mogliby przedstawić swoje stanowiska, ale decyzja leżałaby w rękach osoby trzeciej, co często powoduje poczucie braku kontroli i niesprawiedliwości.

OPIEKA NAD DZIEĆMI
W sądzie spór o opiekę nad dziećmi często przekształca się w bitwę: rodzice starają się udowodnić, które z nich jest „lepszym” opiekunem. Dzieci mogłyby być przesłuchiwane przez psychologów sądowych, co byłoby dla nich bardzo stresujące. Istniałoby ryzyko ich rozdzielenia, a harmonogram ich zajęć dodatkowych mógłby zostać zakłócony decyzją sądu.

PODZIAŁ MAJĄTKU
Podział majątku, w tym nieruchomości w Polsce, mógłby przeciągać się miesiącami, a nawet latami, gdyby obie strony nie doszły do porozumienia. Sąd mógłby narzucić sprzedaż domu, a to oznaczałoby utratę tego miejsca zarówno dla Pawła, jak i dla dzieci, które miałyby mniej okazji do odwiedzania dziadków i spędzania czasu w Polsce.

KOSZTY I CZAS
Proces sądowy wiąże się z wysokimi kosztami, w tym opłatami adwokackimi, kosztami sądowymi i dodatkowymi wydatkami, np. na opinie biegłych czy ekspertyzy. Ponadto sprawa mogłaby trwać wiele miesięcy, a nawet lat, co pozostawiałoby rodzinę w stanie ciągłego stresu i niepewności.

RELACJE RODZINNE
Największym ryzykiem byłaby eskalacja konfliktu między rodzicami. Decyzje narzucone przez sąd często pozostawiają jedną ze stron niezadowoloną, co może prowadzić do dalszych napięć i trudności we współpracy w przyszłości. Dzieci byłyby świadkami tych napięć, co mogłoby negatywnie wpłynąć na ich poczucie bezpieczeństwa i stabilności.

DLACZEGO MEDIACJA BYŁA LEPSZYM WYBOREM?
W przypadku Moniki i Pawła mediacja pozwoliła na wypracowanie rozwiązań dostosowanych do potrzeb całej rodziny. Mogli oni sami zdecydować, jak podzielić opiekę nad dziećmi, kto przejmie dom w Polsce i jak zadbać o dobro ich ukochanego psa. Dzięki wsparciu mediatora uniknęli długiego procesu sądowego i znaleźli wspólny język, co pozwoliło im patrzeć w przyszłość z większym spokojem.

DLACZEGO WARTO WYBRAĆ MEDIACJĘ?
Mediacja to nie tylko szybsze i tańsze rozwiązanie niż sąd. To także szansa na zachowanie relacji i znalezienie rozwiązań, które będą satysfakcjonujące dla wszystkich stron – także dla dzieci i nawet… dla psa. Jeśli stoisz przed trudnymi decyzjami związanymi z rodziną, rozwodem czy podziałem majątku – spróbuj mediacji. Możesz zyskać nie tylko spokój, ale i rozwiązania, które pozwolą twojej rodzinie patrzeć w przyszłość z nadzieją.


Agnieszka Sità
prawnik w ASBL Trampolina,
współpracownik Kancelarii Notarialnej w Brukseli

tel. 0495 28 98 24
www.trampolina.be