Artykuły miesiąca

Expo 2021 w Dubaju potrwa sześć miesięcy. Na olbrzymiej powierzchni 4,5 km kw. 192 kraje i instytucje zaprezentują swoją ofertę, która będzie skupiona wokół trzech tematów: mobilności, możliwości oraz zrównoważonego rozwoju. W czasie wystawy codziennie przewidzianych jest 60 wydarzeń, pokazów, występów. Dla złaknionych przygotowano 200 punktów gastronomicznych, w których można wybierać spośród dań kuchni z całego świata. Oferta wystawy jest tak różnorodna i szykowana z tak wielkim rozmachem, że zarówno turyści, jak i biznesmani czy rodziny z dziećmi znajdą dla siebie coś odpowiedniego. Organizatorzy przewidują, że liczba zwiedzających przekroczy 25 milionów.

DUBAJ PO RAZ PIERWSZY

Tegoroczne Expo to pierwsza wystawa światowa w regionie obejmującym kraje Bliskiego Wschodu, Afryki i Azji Południowej. Dubaj wybrano ze względu na jego położenie – to właśnie bliskowschodnie miasto jest łącznikiem między wschodem i zachodem, północą i południem regionu. Wystawa była zaplanowana na zeszły rok, ale termin przełożono ze względu na epidemię koronawirusa. Z tego względu impreza odbędzie się pomiędzy 1 października 2021 r. a 31 marca 2022 r.

Hasło przewodnie wystawy to Connecting minds, creating the future (Łączmy umysły, aby tworzyć przyszłość). Ma ono zachęcać do kreatywności, innowacji i współpracy w ramach trzech głównych tematów. Pierwszy z nich to Możliwości – chodzi o pokazanie potencjału i kreatywności, które tkwią w ludziach i społeczeństwach w obszarach takich jak edukacja, zatrudnienie, nowe technologie czy zarządzanie. Drugim tematem jest Mobilność, która dotyczy wymiany pomysłów ze sfery transportu, podróżowania, logistyki i łączności cyfrowej. Trzeci temat to Zrównoważony Rozwój, czyli pokazanie innowacji i działań mających na celu życie w zgodzie i równowadze z naszą planetą poprzez ochronę ekosystemów oraz efektywne zarządzanie zasobami.

Jak w przypadku wszystkich wystaw światowych, także Expo 2021 to prezentacja technologii wyznaczających trendy ekonomiczne, kulturalne i rozwojowe – ale w rzeczywistości po pandemii. Spodziewać się trzeba pokazu innowacji architektonicznych, technologicznych, biznesowych, rozrywkowych oraz związanych z żywnością przyszłości. Przewidziane są trzy Globalne Fora Biznesowe oraz sesje pitchingowe, czyli spotkania właścicieli start-upów z potencjalnymi inwestorami.

DAWNIEJ I DZIŚ

Pierwsza międzynarodowa wystawa światowa odbyła się w 1851 r. w Londynie i zgromadziła sześć milionów odwiedzających, co na owe czasy było sporym osiągnięciem. Została zaprojektowana, by pokazać technologie i nowe produkty z Wielkiej Brytanii i jej kolonii oraz z państw biorących w niej udział oraz zaprezentować, w jaki sposób zmieniają one społeczeństwa i kierują świat na tory lepszej przyszłości. Ogromny sukces londyńskiej wystawy sprawił, że tego typu wydarzenia postanowiono organizować cyklicznie. Wystawę w Paryżu z 1889 r. odwiedziły już 32 miliony osób.

Okazało się, że organizacja wystawy światowej zawsze wiąże się z promocją kraju i przyciąga rzesze turystów. Dlatego nigdy nie brakuje państw chętnych do tego przedsięwzięcia. Kolejne wystawy skupiały się także przede wszystkim na prezentacji osiągnięć technicznych. I tak w 1904 r. w St. Louis w USA zwiedzający mogli podziwiać aparat rentgenowski, radiotelefon Alexandra Grahama Bella, a nawet spróbować wafelków do lodów. Zaś w 1970 r. w Japonii hitem był pierwszy telefon komórkowy.

Po II wojnie światowej przyjęła się skrócona nazwa Expo, a wystawom zaczęto nadawać hasła przewodnie. Odpowiadały one, według zamysłu organizatorów, najważniejszym trendom naukowo-technicznym w danym czasie. I tak Expo’85 w Tsukubie (Japonia) towarzyszył zwrot „Mieszkanie i środowisko – nauka i technika dla człowieka w domu”, zaś Expo’98 w Lizbonie odbyło się pod hasłem „Oceany – dziedzictwo dla przyszłości”. W wystawach światowych biorą także udział ludzie sztuki i kultury, z czym wiąże się prezentacja dzieł sztuki – po raz pierwszy właśnie na światowych wystawach pokazane zostały obrazy Picassa „Guernica” czy Salvadora Dali „Sen o Wenus”. Obecnie kładzie się większy nacisk na pokazanie, w jaki sposób technologia może pomóc sprostać wyzwaniom społecznym i ekonomicznym.

Czy oglądający Expo Dubaj 2021 zobaczą nowe wynalazki, które trafią do sklepów i upowszechnią się? Organizatorzy są przekonani, że tak będzie, i gwarantują, że zwiedzający będą mogli poczuć się jak przeniesieni do przyszłości – a to za sprawą kilku innowacji. Testowany będzie zupełnie nowy i superszybki środek transportu – hyperloop, czyli rodzaj naziemnej kapsuły poruszającej się z prędkością samolotu; pokazane zostaną nowe możliwości druku w 3D oraz potencjał szybkiego internetu 5G, a także – potrawy przyszłości.

CO POZOSTAJE?

Specjalnie na wystawy światowe powstały też budowle, które często do dzisiaj są atrakcjami turystycznymi – wieża Eiffla w Paryżu (1889), która miała symbolizować poziom wiedzy i stopień zaawansowania technicznego epoki, czy też Atomium w Brukseli (1958), czyli powiększony atom kryształu żelaza reprezentujący umiejętności belgijskich inżynierów – w budowli można spacerować, zjeść coś w restauracji i zwiedzić muzeum. Pałac Kryształowy w Londynie zbudowany specjalnie na pierwszą wystawę światową był cudem techniki jako pionierska budowla wykonana z półfabrykatów i ogromnej ilości szklanych tafli. Pomieścił bezpiecznie ogromne rzesze wystawców i odwiedzających, a po zakończeniu wystawy został złożony i przeniesiony w inne miejsce.

Także inne obiekty z wystaw znalazły nowe miejsca. Na przykład Wieża Japońska z wystawy paryskiej z 1900 r. staraniem króla Leopolda II trafiła do królewskich ogrodów w Laeken. Amerykański pawilon z wystawy z1967 r., o nazwie Biosfera, pozostał w Kanadzie i znajduje się w nim obecnie interaktywne muzeum środowiska. Od czasów pierwszej wystawy światowej jej organizatorzy prześcigają się w tworzeniu kreatywnych i efektownych budowli. W Dubaju też zobaczymy obiekty prezentujące nowatorskie trendy estetyczne i nowości techniczne w architekturze. Będzie nim z pewnością Muzeum Przyszłości, czyli siedmiokondygnacyjny budynek w kształcie torusa – pierścienia o symbolicznej wymowie.

POLSKI PAWILON NA EXPO 2021

Polska po II wojnie światowej wzięła udział w Expo dopiero w 1992 r. w Sewilli w Hiszpanii. W Dubaju polski pawilon znajdzie się w sektorze Mobilności. Hasłem przewodnim polskiej wystawy będzie zwrot – „Kreatywność inspirowana naturą”, czyli połączenie ludzkiego potencjału z dwoma tematami rekomendowanymi przez organizatorów: zrównoważonym rozwojem i mobilnością. Pawilon będzie kształtem przypominał drzewo: modułowa konstrukcja z rozłożystym zadaszeniem zachęcającym do odpoczynku. Nad głowami zwiedzających będzie się unosić kinetyczna rzeźba – instalacja przedstawiająca lecące stado ptaków. Odwiedzający polski pawilon odbędą podróż przez różnorodne krajobrazy, krok po kroku odkrywając tajemnice polskiej natury, kultury i technologii. Polska poznawana będzie wszystkimi zmysłami, a pokazana zostanie przez pryzmat pięknej przyrody i pozyskiwanych z niej produktów naturalnych. Metaforą polskości ma być polski stół jako miejsce spotkania w wielu wymiarach.

Specjalna przestrzeń zostanie zarezerwowana dla dzieci, które będą mogły eksperymentować z wydrukami na drukarce 3D czy zgłębiać elementy robotyki. Zaprezentowane zostaną takie polskie firmy i technologie, które mają potencjał eksportowy dla krajów Bliskiego Wschodu. Polska liczy na znalezienie nowych rynków zbytu i zbudowanie trwałych relacji handlowych. Przewodnikami po pawilonie będzie 150 studentów z Polski, z których każdy mówi w kilku językach. Koncepcja pawilonu została stworzona przez warszawską pracownię architektoniczną WXCA. 7 grudnia 2021 r. będzie dniem polskim na Expo. Przypada on w 30. rocznicę otwarcia ambasady polskiej w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Od września przewidywane są połączenia lotnicze pomiędzy Warszawą a Dubajem, by ułatwić chętnym międzykontynentalną podróż. Z polskim pawilonem będą sąsiadować pawilony Węgier, Korei Południowej oraz Belgii.

PAWILON BELGIJSKI

Zaprojektowany został w formie roślinnego łuku o kilku poziomach, mogącego pomieścić 20 tys. odwiedzających dziennie. Pomysłodawcami pawilonu są architekt Vincent Callebaut i biuro ASSAR Architects. Dach i mury belgijskiego pawilonu będą pokryte roślinnością. Budynek będzie wytwarzał więcej energii, niż zużywał, a to za sprawą użycia do jego konstrukcji odnawialnych źródeł energii, zaopatrzenie go w naturalną wentylację i oświetlenie oraz inteligentne wykorzystanie wody. Do jego budowy użyto tylko materiałów i technologii pochodzących z Belgii. Będzie się w nim znajdować trasa wystawiennicza, centrum biznesowe oraz sklepy z pamiątkami i miejsca gastronomiczne, w których nie zabraknie oczywiście możliwości zakupu sztandarowych belgijskich specjałów, takich jak frytki czy czekoladki. Zwiedzający będą witani przez stworzone wirtualnie słynne postacie z belgijskich komiksów, które będą towarzyszyć zwiedzającym w czasie całej wizyty w pawilonie.

Jedną z atrakcji belgijskiego pawilonu będzie dzieło sztuki „Gyratom”, czyli replika helikoptera Gyronef z komiksu Bob i Bobette. Stalowe płyty użyte do zbudowania tej maszyny pochodzą z paneli będących elementami konstrukcyjnymi Atomium z Expo 1958 r. w Belgii. Belgowie zaprezentują wizję mobilności do roku 2050, przypominając starsze i obecne środki transportu. A wszystko po to, by przyciągnąć do swojego kraju zarówno turystów, jak i inwestorów. Dzień narodowy planowany jest na 5 lutego 2022 r.

Expo Dubaj 2021 ma być nie tylko prezentacją własnych osiągnięć poszczególnych krajów, ale i okazją do podzielenia się wiedzą oraz do zaprezentowania nowych możliwości techniki i do debaty dotyczącej prezentowanych technologii. Ma być wielką platformą wymiany idei.

Sylwia Maj

Gazetka 205 – październik 2021