Pracodawcy uzyskają możliwość badania trzeźwości pracowników
Opublikowany przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi umożliwia pracodawcom przeprowadzenie prewencyjnego badania pracowników na obecność alkoholu lub podobnie działających środków. Nowa regulacja określi także zasady przeprowadzania badań. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to trzeci kwartał 2021 r.
W obecnym stanie prawnym pracodawca nie może samodzielnie dokonywać kontroli trzeźwości pracowników. Wykluczone są również wyrywkowe i prewencyjne badania pracowników alkomatem. Zgodnie z Kodeksem pracy dane dotyczące zdrowia (a stan nietrzeźwości jest stanem fizjologicznym, który zalicza się do kategorii danych dotyczących zdrowia objętych art. 9 ust. 1 RODO) pracodawca może przetwarzać wyłącznie w przypadku, gdy przekazanie tych danych następuje za zgodą i z inicjatywy pracownika.
Proponowane zmiany:
- pracodawca może przeprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub ochrony mienia pracodawcy,
- kontrola trzeźwości nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika,
- kontrola trzeźwości będzie obejmować badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego, polegające na stwierdzeniu obecności albo braku alkoholu w organizmie pracownika,
- informację wskazującą na obecność alkoholu w organizmie pracownika pracodawca będzie przetwarzał wyłącznie do celów, dla których została zebrana, i będzie przechowywał w aktach osobowych pracownika przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy od dnia jej zebrania,
- grupa lub grupy pracowników objęte kontrolą trzeźwości, metoda kontroli oraz sposób jej przeprowadzenia będą ustalane w układzie zbiorowym, w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu,
- pracodawca będzie zobowiązany do poinformowania pracowników o wprowadzeniu kontroli trzeźwości w sposób przyjęty u danego pracodawcy nie później niż dwa tygodnie przed rozpoczęciem.
Zgodnie z założeniami pracodawca nie będzie mógł dopuścić do wykonywania pracy przez pracownika, jeżeli kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie wskazującą na stan po spożyciu alkoholu albo zachodzić będzie uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po spożyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy. Stan po spożyciu alkoholu jest prawnie definiowany jako stan, gdy stężenie we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu albo obecność w 1 dm3 wydychanego powietrza wynosi od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu.
Nowelizacja objęła również przypadki badania pracowników na obecność narkotyków organizmie.
W przypadku odmowy dopuszczenia do pracy zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy przysługiwać ma prawo żądania zweryfikowania badania stanu trzeźwości przez policję.
W przypadku niewykazania w organizmie pracownika alkoholu ani substancji podobnych, zachowa on prawo do wynagrodzenia.
Okres niedopuszczenia pracownika do wykonywania pracy będzie okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który – w przypadku uzyskania wyniku badania stwierdzającego brak alkoholu w organizmie pracownika – pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia.
Agnieszka Hajdukiewicz
radca prawny
www.kancelariahajdukiewicz.com
tel: 0048 504 078 866
Gazetka 205 – październik 2021