Praca w Belgii

Od 1 stycznia 2020 r. weszła w życie reforma prawa do świadczeń rodzinnych i porodowych na terenie Regionu Stołecznego Brukseli. Podstawową zmianą w systemie jest zniesienie różnicy pomiędzy wysokością świadczeń na poszczególne dzieci. Dotychczasowe prawo przewidywało najniższe świadczenia dla pierwszego dziecka w rodzinie, na drugie dziecko kwota była już znacznie wyższa, a na trzecie i każde kolejne bardzo wysoka. Skutkiem tego systemu najbardziej poszkodowane były rodziny z jednym dzieckiem. Celem reformy jest zniesienie dyskryminacji pomiędzy świadczeniami dla rodzin wielodzietnych a świadczeniami dla rodzin z jednym lub dwojgiem dzieci. Każde dziecko ma otrzymać tę samą kwotę podstawową, a różnice pomiędzy statusem rodziny mają być wyrównane za pomocą różnych dodatków socjalnych, w zależności od sytuacji w rodzinie lub stanu zdrowia dziecka. Kolejnym ważnym aspektem reformy jest zniesienie dyskryminacji w wysokości i sposobie wypłat w tzw. rodzinach patchworkowych, czyli w nowych formach tworzonych związków oraz w przypadku związków jednej płci.

Instytucją odpowiedzialną za wprowadzenie reformy oraz kontrolę nad nowym systemem została Iriscare, która przejęła zarząd od instytucji Famifed od 1 stycznia 2020 r. Nowy system dotyczy wszystkich dzieci zamieszkałych w Regionie Stołecznym Brukseli. Nowa instytucja Famiris przejęła obowiązki wypłat świadczeń rodzinnych od dotychczasowej instytucji Famifed.

Osoby uprawomocnione do pobierania świadczeń nie muszą składać żadnych dodatkowych wniosków – nowe prawo w ich przypadku zostało wprowadzone automatycznie i stawki dostosowane do danej sytuacji rodzinnej według informacji dostępnych w państwowej bazie danych mieszkańców Brukseli. W przypadku osób i rodzin, które przeprowadziły się z innego regionu lub przybyły do Belgii i zamieszkały, podjęły pracę lub działalność gospodarczą w Brukseli lub w przypadku pierwszej ciąży czy też adopcji należy złożyć wniosek do jednego z funduszy świadczeń rodzinnych:

• FAMIRIS – nowo utworzona kasa państwowa – w miejsce poprzedniej kasy państwowej Famifed,
• INFINO BRUSSEL– połączenie, fuzja poprzednich prywatnych kas Securex oraz Acerta,
• KIDSLIFE BRUSSEL – połączenie, fuzja poprzednich prywatnych kas: Group S, ADMB oraz Horizon Het Gezin,
• PARENTIA BRUSSEL – połączenie – fuzja poprzednich prywatnych kas: Partena, Attentia oraz Mensura/Future Generations,
• BRUSSELS FAMILY – nowa nazwa kasy Xerius.

Jeśli nie jesteśmy zadowoleni z dotychczasowych usług danego funduszu, to od 1 stycznia 2022 r. możemy zawnioskować o przeniesienie naszych akt i wypłat do innego z pięciu funduszy.

Od 1 stycznia 2020 r., po wejściu w życie reformy w tym regionie, niektóre świadczenia zostały zwiększone według nowych przepisów, a w przypadku jeśli nowe świadczenia byłyby niższe, zostały zagwarantowane wysokości poprzednich świadczeń. W ten sposób żadna z rodzin brukselskich nie jest poszkodowana przez reformę systemu, a wręcz przeciwnie – około 2/3 rodzin zyskało średnio 40 euro więcej dzięki nowemu prawu.

 

Zasiłek porodowy lub adopcyjny – geboortepremie of adoptiepremie / allocation de naissance ou d’adoption

Jest to jednorazowo wypłacany zasiłek porodowy lub adopcyjny w wysokości 1100 euro na pierwsze dziecko i na każde dziecko ciąży mnogiej. Aby go otrzymać, należy złożyć wniosek najwcześniej w 6. miesiącu ciąży lub w miesiącu rozpoczęcia procedury przyznania dziecka do adopcji, a najpóźniej 5 lat po porodzie lub dacie rozpoczęcia adopcji dziecka. Wniosek ten należy złożyć w jednym z pięciu funduszy rodzinnych. Wypłata zasiłku następuje najwcześniej 2 miesiące przed planowaną datą porodu. W przypadku adopcji zasiłek jest wypłacany najwcześniej w momencie faktycznego zamieszkania dziecka w rodzinie adopcyjnej.

Na każde kolejne dziecko zasiłek porodowy wynosi 500 euro i jeśli otrzymujemy już zasiłek wypłacany przez jedną z kas, a dziecko i matka mieszkają w Brukseli, to nie trzeba składać osobnego wniosku. Fundusz otrzyma dane po porodzie dziecka z państwowej bazy danych i automatycznie przyzna prawo do zasiłku porodowego oraz rodzinnego.

Zasiłek podstawowy – basisbedrag van kinderbijslag / montant de base des allocations familiales

Wiek dziecka	Urodzone od 1.01.2020	Urodzone przed 1.01.2020
0–11 lat	150 euro/miesiąc	140 euro/miesiąc
12–17 lat	160 euro/miesiąc	150 euro/miesiąc
18–24 lata (dziecko uczy się w szkole podstawowej lub średniej)	160 euro/miesiąc	150 euro/miesiąc
18–24 lata (dziecko uczy się w szkole wyższej lub na uniwersytecie )	170 euro/miesiąc	160 euro/miesiąc

 

Dzieci urodzone przed 1 stycznia 2020 r. otrzymują zasiłek zgodnie z poprzednio obowiązującym prawodawstwem wraz z przysługującym dodatkiem wiekowym, jeśli jest korzystniejszy od nowego prawa. Dodatek wiekowy pozostaje w tym przypadku niezmieniony – nie podlega dalszemu wzrostowi wraz z wiekiem dziecka.

W przypadku niezłożenia wniosku przed 31 grudnia 2019 r. lub dla dzieci urodzonych od 1 stycznia 2020 r. można ubiegać się o świadczenia rodzinne z mocą wsteczną do 3 lat w jednym z nowo utworzonych pięciu funduszy rodzinnych. Według poprzedniego prawa do 5 lat wstecz. Wybór funduszu jest dowolny dla nowych wniosków. Jeśli jesteśmy niezadowoleni, możemy zmienić fundusz od 1 stycznia 2022 r.

Prawo do zasiłku podstawowego jest bezwarunkowe do sierpnia roku, w którym dziecko kończy 18 lat. W przypadku dzieci niepełnosprawnych prawo to jest przedłużone do 21. roku życia.

Istnieją pewne warunki związane głównie z prawem pobytowym, które mogą wykluczyć w niektórych przypadkach przyznanie prawa do świadczeń rodzinnych.

W przypadku dzieci mieszkających w innych państwach Unii Europejskiej mają zastosowanie rozporządzenia europejskie regulujące przyznawanie świadczeń w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Europie. Konkretnie oznacza to, że jeśli przynajmniej jeden z rodziców jest zatrudniony jako pracownik w firmie belgijskiej lub prowadzi działalność gospodarczą w Belgii lub składki na poczet ubezpieczenia społecznego są opłacane w Belgii – tak jak w niektórych przypadkach pracowników oddelegowanych – to dziecko pozostające w innym kraju Unii Europejskiej również otrzyma świadczenia rodzinne tak, jakby mieszkało w Belgii. Jeśli jeden z rodziców jest zatrudniony w Regionie Stołecznym Brukseli lub prowadzi działalność gospodarczą, to dziecko otrzyma świadczenia rodzinne z Brukseli.

Premia szkolna – schoolpremie / prime de scolarité

 

Raz w roku, w sierpniu, każde dziecko, które ma prawo do zasiłku podstawowego, otrzymuje automatycznie dodatkowo premię szkolną. Jej wysokość jest uzależniona od wieku dziecka: 0–5 lat: 20 euro; 6–11 lat: 30 euro; 12– 25 lat (dziecko uczy się w szkole podstawowej lub średniej): 50 euro; 12–25 lat (dziecko uczy się w szkole wyższej lub na uniwersytecie): 80 euro.

 

Dodatek socjalny – toeslagen volgens de gezinssituatie / suppléments en  fonction de la situation familiale

 

Prawo do dodatku socjalnego jest przyznawane rodzinie z niskim dochodem i jest uzależnione od wysokości tego dochodu oraz od liczby dzieci w rodzinie. Stawki te przysługują na każde dziecko w rodzinie:

	Roczny dochód brutto rodziny < 31 000 euro			Roczny dochód brutto rodziny 31 000– 45 000 euro
Wiek dziecka	Rodzina z 1 dzieckiem	Rodzina z 2 dzieci	Rodzina z 3 i więcej dzieci	Rodzina z 1 dzieckiem	Rodzina z 2 dzieci	Rodzina z 3 i więcej dzieci
0–11 lat	40 euro	70 euro	110 euro	-	25 euro	72 euro
12–17 lat	50 euro	80 euro	120 euro	-	25 euro	72 euro
18–24 lata	50 euro	80 euro €	120 euro	-	25 euro	72 euro
Dodatek dla samotnego rodzica	-	+ 10 euro	+ 20 euro	-	-	-

 

Dodatek opiekuńczy – toeslagen volgens de gezinssituatie of de situatie van het kind / suppléments en fonction de la situation familial ou la situation de l’enfant

 

Dodatek opiekuńczy ma służyć pokryciu dodatkowych kosztów dzieci znajdujących się w szczególnych sytuacjach, takich jak sieroty, półsieroty, dzieci przebywające w rodzinach zastępczych lub dzieci niepełnosprawne.

Dodatek dla sieroty – toeslag voor weeskinderen / supplément orphelins

 

Dodatek dla sieroty wynosi 163,20 euro miesięcznie, czyli jest to podwójna kwota zasiłku podstawowego, a dla półsieroty 81,60 euro, czyli podwyższony o 50 proc. zasiłek podstawowy. Dodatki te są wypłacane tak długo, jak istnieje prawo do zasiłku podstawowego, a w przypadku półsierot bez względu na to, czy pozostający przy życiu rodzic jest samotny, czy założy nowy związek. Prawo to dotyczy dzieci, które utraciły oboje lub jednego z rodziców po 31 grudnia 2018 r. Dzieci, które zostały sierotami przed 1 stycznia 2019 r. otrzymują zasiłek sierocy według poprzedniego prawodawstwa i w przypadku półsierot tak długo, jak pozostający przy życiu rodzic wychowuje dzieci samotnie.

Dodatek dla dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej – pleeggezientoeslag / enfant place en famille d’accueil

 

Dodatek ten wynosi 64,28 euro miesięcznie i jest wypłacany opiekunowi od momentu, gdy dziecko jest umieszczone w rodzinie zastępczej i gdy chodzi o pobyt długoterminowy.

Dodatek dla dziecka niepełnosprawnego – toeslag op de kinderbijslag voor een kind met een handicap / supplément pour enfants atteints d'une affection

Dodatek ten jest przyznawany dzieciom wymagającym dodatkowej opieki, a jego wysokość jest uzależniona od stopnia niepełnosprawności i wynosi od 84,01 do 560,08 euro miesięcznie. Kryteria określające stopień niepełnosprawności są przeniesione w całości z poprzedniego prawodawstwa. Dodatek ten przyznawany jest do 21. roku życia.

Więcej informacji dla członków ACV w ACV–Dienst Grensarbeiders Nieuwe EU- Lidstaten pod adresem e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

 

 

Iwona Cieszyńska

 

 

Gazetka 189 marzec 2020