Czy wiesz, przez jaki czas dany dług jest wymagalny? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, ponieważ zależy od tego, czego dotyczy nieopłacona faktura.

Za towary z reguły płacimy na miejscu zaraz po zakupie. Z usługami jest inaczej. Choć za niektóre płacimy w dalszym ciągu bezpośrednio po ich wykonaniu (np. umycie samochodu w myjni), to jednak częściej fakturowane są one po wykonaniu danej usługi. Czasem faktura przychodzi bardzo szybko, ale zdarza się, że w skrzynce pocztowej znajdujemy np. wezwanie do zapłaty za usługę medyczną sprzed trzech lat…

Co zrobić, kiedy dostaniemy fakturę lub wezwanie do zapłaty?

Pierwszą rzeczą jest zweryfikowanie, czy dana faktura została już opłacona. Jeśli przechowujemy dowody wpłat lub wydruki z konta, rzecz jest prosta: wysyłamy potwierdzenie dokonania wpłaty i sprawa zostaje zakończona. Ale nawet jeśli nie znaleźliśmy dowodu uregulowania zapłaty, nie trzeba się śpieszyć. Być może faktura uległa już przedawnieniu. To przepisy prawa określają, ile czasu musi upłynąć, żeby wierzyciel nie mógł już dłużej domagać się zapłaty. Natomiast jeżeli opłacimy przedawnioną fakturę, nie możemy domagać się zwrotu pieniędzy, ponieważ płacąc, dokonujemy tzw. uznania długu.

Chcąc dowiedzieć się czegoś w sprawie danego długu, możemy skierować do wierzyciela pismo lub e-mail, ale za każdym razem należy zawrzeć formułę mówiącą, że „niniejsze pismo kieruję z zastrzeżeniem swoich praw oraz nie czyniąc uznania długu”.

Po ilu latach dług się przedawnia?

Określenie, kiedy dany dług ulega przedawnieniu, wcale nie jest takie proste. Czasami jest to rok, czasem 10 lat, a bywa, że i 30!

Co do zasady większość długów przedawnia się po 10 latach, ale jest wiele wyjątków, głównie dotyczących opłat za czynności życia codziennego. Oto przykłady skróconego okresu przedawnienia:

  • rachunek z hotelu lub restauracji – 6 miesięcy,
  • indeksacja wynajmu – 1 rok,
  • koszty komornicze – 1 rok,
  • usługi medyczne – 2 lata,
  • mandat drogowy – 2 lata,
  • polisa ubezpieczeniowa – 3 lata,
  • najem – 5 lat,
  • faktura za gaz, prąd, wodę – 5 lat,
  • alimenty – 5 lat,
  • podatek od osób fizycznych, podatek od nieruchomości – 5 lat,
  • honorarium adwokata – 5 lat.

Ale uwaga:

  • usługi weterynaryjne – 10 lat,
  • faktura od np. elektryka, hydraulika itp. – 10 lat,
  • naprawa samochodu – 10 lat,
  • abonament z sali sportowej – także 10 lat.

Przerwanie biegu przedawniania

Może ono nastąpić, jeśli wyślemy źle skonstruowane pismo (patrz powyżej) lub gdy otrzymamy wezwanie do zapłaty albo pismo od komornika. Wówczas licznik się zeruje i okres przedawnienia zaczyna biec od początku – rok, dwa, pięć, dziesięć lat…

Nowy bieg przedawnienia zaczyna się w sytuacji, gdy wierzyciel pozywa nas do sądu za nieopłaconą fakturę i otrzymujemy wyrok nakazujący dokonanie zapłaty. W tym przypadku nie stosuje się początkowego okresu przedawnienia (np. 5 lat), ale zawsze jest to 1 rok od tzw. notyfikacji (doręczenia) wyroku.

Przedawnienie nigdy nie jest automatyczne

To domniemany dłużnik musi udowodnić, że może powoływać się na przedawnienie. Jeżeli wierzyciel skieruje (nawet przedawnione) roszczenie do sądu, a my nie stawimy się na rozprawę, możemy być pewni, że rozstrzygnięcie będzie dla nas niekorzystne i będziemy musieli zapłacić przedawnioną fakturę. Dlatego po otrzymaniu wezwania do zapłaty faktury, która jest przedawniona, najlepszym wyjściem jest wysłanie listu poleconego z powołaniem się na ten właśnie argument.

Kiedy zaczyna się bieg okresu przedawniania?

Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie. Czasem jest to dzień zawarcia umowy, czasem ostatni dzień miesiąca, w którym dana usługa została wykonana, itp.

W przypadku wątpliwości, czy dany dług jest przedawniony, zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem.

 

Agnieszka Sità

prawnik w ASBL Trampolina,

współpracownik Kancelarii Notarialnej w Brukseli

  1. 0495 28 98 24

 

 

 

Gazetka 214 – wrzesień 2022