15 października równolegle z wyborami parlamentarnymi odbędzie się też referendum. Co to oznacza w praktyce? Jakie zasady dotyczą samego referendum? Kiedy jest ono wiążące?
W dzień wyborów w lokalu wyborczym komisja razem z kartą do głosowania najprawdopodobniej wyda nam kartę z czterema pytaniami referendalnymi.
Referendum jest formą głosowania o charakterze powszechnym, i mogą w nim wziąć udział wszyscy obywatele uprawnieni do głosowania.
Nie oznacza to jednak, że udział w nim jest obowiązkowy. Można np. wziąć udział jedynie w wyborach i odmówić oddania głosu w referendum.
Kiedy referendum uznaje się za ważne?
Założenia, jakie muszą zostać spełnione, aby referendum okazało się wiążące, wynikają wprost z Konstytucji. Art. 125 w punkcie 3 informuje, że „jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięła udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący”. W przypadku tej formy demokracji frekwencja liczona jest na podstawie liczby ważnych kart do głosowania, które trafiły do urn.
Głosowanie w referendum odbywa się za pomocą postawienia znaku „X” w kratce obok jednej z dostępnych odpowiedzi na pytanie, jakie znajdziemy na karcie.
Kampania i cisza referendalna
Zgodnie z przepisami, podobnie jak w przypadku wyborów parlamentarnych, kampania referendalna rozpoczyna się z dniem ogłoszenia uchwały Sejmu o zarządzeniu referendum i kończy się 24 godziny przed wyznaczonym terminem głosowania. W tym roku więc tzw. cisza referendalna pokryje się z ciszą wyborczą i rozpocznie się w piątek, 13 października, o godz. 24.00 i będzie trwała do zamknięcia lokali wyborczych w niedzielę.
O ważności referendum, po jego zakończeniu, orzeknie Sąd Najwyższy w terminie do 60 dni po wyborach.