Zdrowie i uroda

Nie ma znaczenia, w jakim momencie życia jesteś ani ile masz lat. Joga to najlepsza droga do osiągnięcia harmonii ciała i umysłu. Poprawia zdrowie i samopoczucie, pomaga budować dobre relacje z otaczającym światem, ale także rozbudza zdolności intelektualne i twórcze.

SKĄD WZIĘŁA SIĘ I CZYM JEST JOGA?

Joga jest systemem duchowym pochodzącym z Indii i powstała poprzez oddziaływanie na siebie dwóch kultur: aryjskiej i drawidyjskiej. Drawidowie to mieszkańcy południowych Indii, natomiast plemiona aryjskie pochodzą z rejonów Syberii i około 2000 lat p.n.e. najechały na Indie. Joga należy do jednego z sześciu podstawowych indyjskich systemów filozoficznych. Jako jedna z darśan (słowo służące do nazywania czynności obcowania z guru lub bóstwem) ma swoje źródło w Wedach, czyli najstarszych tekstach kultury Indii. Została usystematyzowana jako system filozoficzny przez mędrca Patańdźalego i opisana w dziele „Jogasutra”.

Joga to zatem nie tylko układ ćwiczeń i figur, ale również określony system zachowań. Jej istotą jest poszukiwanie środków, które pozwolą wprowadzić w nasze życie oczekiwane zmiany. To także droga do osiągnięcia określonego celu, który wcześniej wydawał się poza zasięgiem. Nie ma znaczenia, czy był to cel związany z życiem prywatnym, czy kolejny etap w ćwiczeniach. Każda zmiana i krok naprzód to joga.

Przesłaniem jogi jest koncentracja i skupianie się na tym, co właśnie robimy. Joga pozwala w maksymalnym stopniu zajmować się określonymi rzeczami bez rozpraszania uwagi. Powoduje to wzrost naszej wydajności. Im większa jest nasza uwaga, tym mniejsza będzie szansa na popełnienie błędu. Zyskujemy przy tym dystans i świeże spojrzenie na nasze czyny. Joga to zatem ścieżka prowadząca do doskonałości. Ma ona zalecenia zdrowotne, oddechowe, jak i dotyczące sposobów medytacji – osiągania wyższych form poznania.

Klasyczna joga opisana przez Patańdźalego podzielona jest na osiem stopni. Dwa pierwsze są praktykami wstępnymi, przygotowującymi do właściwej praktyki – yamy i niyamy pomagają opanować namiętności i kontrolować emocje, a także zachować harmonię ze wszechświatem. Trzy następne związane są z poszukiwaniami zewnętrznymi – asany oddziałują na ciało, tworząc je silnym i zdrowym, pranayama i pratyahara uczą regulacji oddechu, a przez to kontroli zmysłów i umysłu. Dharana, dhyana oraz samadhi to praktyki wewnętrzne – poszukiwania duszy, pozwalające na odnalezienie harmonii ze sobą i światem.

MISTRZ IYENGAR

Nieżyjący już B.K.S. Iyengar to największy współczesny nauczyciel jogi i wybitna światowa osobowość. Jego uczniami byli m.in. królowa Belgów Elżbieta Bawarska i pisarz Aldous Huxley. Popularyzował jogę od 18. roku życia, a w wieku 95 lat zadziwiał niespotykaną sprawnością i energią. Iyengar jest pionierem terapeutycznego zastosowania jogi w leczeniu wielu schorzeń. Jego wiedza i doświadczenie zostały uznane i docenione przez współczesną medycynę.

JAKI RODZAJ JOGI WYBRAĆ?

Zanim rozpoczniemy zajęcia z jogi, zastanówmy się, co chcemy osiągnąć: czy zależy nam na równowadze duchowej, czy zwiększonej sprawności fizycznej? Musimy określić, czy jesteśmy zdrowi, czy też mamy jakieś przewlekłe schorzenia lub przebyte wypadki.

JAK BEZPIECZNIE ĆWICZYĆ JOGĘ?

Aby bezpiecznie ćwiczyć jogę, przede wszystkim należy wybrać szkołę o dobrej opinii, z trenerami o odpowiednich kwalifikacjach. Powinny to być osoby, które jak najdłużej zajmują się tym tematem. Nawet jeśli uważasz się za osobę wygimnastykowaną, najlepiej zacznij od zajęć podstawowych, na których zapoznasz się z figurami i sposobami ich prawidłowego wykonywania.

Przed pierwszymi zajęciami poinformuj prowadzącego o przebytych urazach, a jeśli masz problemy z kręgosłupem, najpierw zasięgnij rady lekarza. Pamiętaj, że w ćwiczeniach najlepszy jest umiar, nie przesilaj się więc nadmiernie. Ważniejsze są postępy własnego ciała niż dorównywanie sąsiadowi. Jeśli nie jesteś pewien, czy poprawnie wykonujesz ćwiczenia, lub gdy czujesz dyskomfort, zgłoś to prowadzącemu.

ZALETY JOGI

Joga ma pozytywny wpływ na nasze ciało, musi być jednak odpowiednio dobrana. Wykonując ćwiczenia jogi, unikamy obciążeń stawów, dzięki czemu jest ona bezpieczna dla kolan, łokci i kręgosłupa, czyli miejsc najbardziej narażonych na urazy. Uprawiając ją, rozciągniemy i wzmocnimy swoje ciało, bo cały organizm pracuje jednocześnie, wykonując sekwencje ćwiczeń. Dotlenimy też organizm, a jeśli będziemy ćwiczyć regularnie, zwiększy się nasza objętość płuc i znacznie poprawi wydolność organizmu. Dzięki temu ćwiczący ma więcej energii i wolniej się męczy. Wpływa to również na poprawę pamięci i koncentracji, a także zmniejsza bóle głowy.

Jogini twierdzą, że joga obniża też poziom cholesterolu i eliminuje ryzyko miażdżycy oraz zawału. Ćwiczenia zapobiegają demencji starczej, a regularne ich wykonywanie daje możliwość podnoszenia sprawności fizycznej przez całe życie. Czas spędzony na ćwiczeniach pozwala zachować witalność na długie lata.

WADY JOGI

Ostatnio joga zawojowała sale fitness, wszędzie mówi się o jej zaletach i zbawiennym wpływie na ciało i umysł. Ale czy na pewno tylko w taki sposób oddziałuje ona na nasz organizm? Z drugiej strony mocno bowiem słyszalny jest głos, że joga nie jest zbyt efektywna, jeśli chodzi o zrzucanie zbędnych kilogramów i tkanki tłuszczowej. Również lekarze i ortopedzi negatywnie wypowiadają się na temat tego rodzaju ćwiczeń. Nie są one przeznaczone dla wszystkich. W Ameryce, gdzie joga jest szczególnie popularna, do lekarzy coraz częściej zgłaszają się osoby dotknięte ubocznymi skutkami jogi.

RODZAJE JOGI

W ramach podstawowych systemów jogi pojawiają się praktyki wyspecjalizowane, łączące w sobie różnorodne techniki nakierowane na konkretne problemy czy zagadnienia.

Joga klasyczna jest idealna dla początkujących. To zestaw podstawowych pozycji (asan), które są proste i doskonałe do wykonywania w domu. Przyczyniają się do rozciągnięcia, wzmocnienia oraz uelastycznienia mięśni.

Ashtanga joga to inaczej joga dynamiczna, dobra do urozmaicenia dla trenujących fitness. Jest 8-stopniowym systemem duchowego rozwoju i ćwiczeń ułożonych w serie. Należy je wykonywać zawsze w tej samej kolejności. Najważniejsze jest zsynchronizowanie ruchu z dynamicznym oddechem, aby osiągnąć harmonię. Są to ćwiczenia intensywne, bardziej siłowe od jogi podstawowej, które silnie oczyszczają ciało i umysł z toksyn oraz spektakularnie wzmacniają i kształtują sylwetkę.

Joga hormonalna jest przeznaczona dla kobiet z niedoborami hormonów, np. w związku z menopauzą, zaburzeniami tarczycy lub niepłodnością. Wykonywanie tych ćwiczeń łagodzi skutki zmagania się z dolegliwościami. Poszczególne sekwencje są tak skomponowane, aby pobudzać pracę jajników czy tarczycy. Dodatkowo spokojne, powolne ruchy relaksują i łagodzą napięcia oraz przywracają równowagę w organizmie. Jednak nie powinny jej uprawiać kobiety w ciąży lub mające zmiany nowotworowe.

Joga twarzy to inaczej połączenie jogi i ajurwedy, czyli systemu medycyny indyjskiej. Ta odmiana ma na celu przywrócenie skórze blasku, poprawę krążenia, a także wygładzenie zmarszczek i przeciwdziałanie im. Joga twarzy łączy specjalnie dobrane techniki oddechowe, ćwiczenia twarzy, automasaż i sekwencję asan, która służy urodzie. Dzięki odpowiednim technikom relaksacyjnym i oddechowym twarz łagodnieje, znika z niej stres i napięcie. Regularna praktyka poprawia napięcie i ukrwienie skóry twarzy, stanowiąc skuteczną profilaktykę przeciwko starzeniu.

Acro joga to z kolei joga dla zaawansowanych. Ćwiczenia są wykonywane w parach – jedna osoba unosi partnera, a druga w powietrzu przyjmuje określone pozycje. Acro yoga wymaga szczególnej siły i współpracy pomiędzy ćwiczącymi. Zacieśnia więzy między nimi i zwiększa wzajemne zaufanie. Jest skierowana do osób energicznych i lubiących wyzwania.

Joga śmiechu jest specyficzną odmianą jogi, działającą terapeutycznie. Ma formę spotkań w grupie, podczas których wszyscy cały czas się śmieją. Co prawda nie pomaga ona rozwinąć siły, za to poprawia nastrój i rozładowuje stres. Z tego względu polecana jest osobom, które często odczuwają przygnębienie, są ospałe, brak im motywacji do działania lub przeciwnie – mają nadmiar pozytywnej energii i chciałyby nią obdarzyć wszystkich wokół.

Bikram joga jest nakierowana na spalanie tłuszczu i wymaga bardzo specyficznych warunków – trenujący przez 90 minut ćwiczą w pomieszczeniu, gdzie temperatura wynosi 41 stopni przy 40-proc. wilgotności powietrza. Wysoka temperatura przyspiesza spalanie tłuszczu, co sprawia, że trening daje dużo lepsze rezultaty w odchudzaniu niż praktyka jogi w zwykłych warunkach. Oprócz tego ćwiczenia budują mięśnie – przede wszystkim nóg, brzucha i pleców.

Aerial joga przeznaczona jest dla osób chcących zwiększyć pewność siebie. Łączy w sobie elementy akrobatyki, sztuki cyrkowej i pilatesu. Ćwiczenia wykonuje się na hamaku lub chuście zawieszonej pod sufitem. Chusta ma odciążyć stawy i pomóc w osiągnięciu lekkości, jednak aby w pełni wykorzystać jej właściwości, potrzeba kilku tygodni wstępnej praktyki.

 

Do jogi możemy podchodzić na dwa sposoby, od strony duchowej lub fizycznej. Bez względu jednak na to, którą wersję wybierzemy, będzie to na pewno przygoda na długie lata. Joga to bowiem wciągające zajęcia przeznaczone dla starszych i młodszych oraz dla mniej lub bardziej sprawnych ruchowo osób.

Agnieszka Szołtysik

 

 

Gazetka 151 – maj 2016