Od 1 stycznia 2019 r. prawie każde dziecko zamieszkałe we Flandrii otrzymuje tzw. groeipakket – w wolnym tłumaczeniu pakiet świadczeń rodzinno-wychowawczych. Dla dzieci urodzonych po 31 grudnia 2018 r. składa się on z następujących świadczeń:
▪ startbedrag – zasiłek startowy (odpowiednik zasiłku porodowego/adopcyjnego),
▪ basisbedrag – zasiłek podstawowy (miesięczne świadczenia rodzinne),
▪ schoolbonus – premia szkolna (wypłacana raz w roku).
Dla dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2019 r. obowiązują dawne prawa, jeśli chodzi o miesięczne świadczenia rodzinne oraz dodatki wiekowe. Premia szkolna będzie już wypłacana według nowego prawa.
ZASIŁEK STARTOWY – STARTBEDRAG
Jest to jednorazowo wypłacany zasiłek porodowy lub adopcyjny w wysokości 1122 euro na każde dziecko bez względu na to, czy jest to pierwsze czy kolejne dziecko matki lub ojca. Aby otrzymać ten zasiłek, należy złożyć wniosek najwcześniej 4 miesiące przed planowaną datą porodu lub decyzji przyznania dziecka do adopcji, a najpóźniej 5 lat po porodzie lub dacie rozpoczęcia adopcji dziecka. Wniosek ten należy złożyć w jednym z pięciu funduszy rodzinnych. Wypłata zasiłku następuje najwcześniej 2 miesiące przed planowaną datą porodu. W przypadku adopcji zasiłek jest wypłacany najwcześniej w chwili faktycznego zamieszkania dziecka w rodzinie adopcyjnej.
ZASIŁEK PODSTAWOWY – BASISBEDRAG
Zasiłek podstawowy wypłacany jest co miesiąc w wysokości 163,20 euro na każde dziecko urodzone od 1 stycznia 2019 r. Dzieci urodzone przed 1 stycznia 2019 r. otrzymują zasiłek zgodnie z poprzednio obowiązującym prawodawstwem, wraz z przysługującym dodatkiem wiekowym po ukończeniu 6, 12 lub 18 lat.
Zasiłki wypłacane przed 1 stycznia 2019 r. zostały przejęte przez utworzone w 2018 r. fundusze rodzinne i następuje kontynuacja wypłaty. Jeśli nie jesteśmy zadowoleni z dotychczasowych usług danego funduszu, to od 1 stycznia 2020 r. możemy zawnioskować o przeniesienie naszych akt i wypłat do innego z pięciu funduszy.
W przypadku niezłożenia wniosku przed 31 grudnia 2018 r., można go złożyć z mocą wsteczną do pięciu lat w jednym z nowo utworzonych pięciu funduszy rodzinnych. Wybór funduszu jest dowolny dla nowych wniosków. Jeśli jesteśmy niezadowoleni, możemy zmienić fundusz po minimum roku. W przypadku nowo narodzonych dzieci wystarczy złożenie wniosku o zasiłek startowy/porodowy. Przyznanie prawa do zasiłku podstawowego odbędzie się wtedy automatycznie przy przyznaniu prawa do zasiłku startowego/porodowego.
Prawo do zasiłku podstawowego jest bezwarunkowe do 18. r.ż. dziecka. Oznacza to, że każde dziecko zamieszkałe we Flandrii otrzymuje ten zasiłek do tego miesiąca włącznie, w którym ukończy 18 lat. W przypadku dzieci niepełnosprawnych prawo to jest przedłużone do 21. r.ż.
Istnieją pewne warunki, związane głównie z prawem pobytowym, które mogą wykluczyć w niektórych przypadkach przyznanie prawa do świadczeń rodzinnych.
W przypadku dzieci mieszkających w innych państwach Unii Europejskiej mają zastosowanie rozporządzenia europejskie regulujące przyznawanie świadczeń w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Europie. Konkretnie oznacza to, że jeśli przynajmniej jeden z rodziców jest zatrudniony jako pracownik w firmie belgijskiej lub prowadzi działalność gospodarczą w Belgii albo składki na poczet ubezpieczenia społecznego są opłacane w Belgii (tak jak w niektórych przypadkach pracowników oddelegowanych), to dziecko pozostające w innym kraju Unii Europejskiej również otrzyma świadczenia rodzinno-wychowawcze tak, jakby mieszkało w Belgii. Jeśli jeden z rodziców jest zatrudniony we Flandrii lub prowadzi działalność gospodarczą we Flandrii, to dziecko otrzyma świadczenia flamandzkie – groeipakket.
PREMIA SZKOLNA – SCHOOLBONUS
Raz w roku, w sierpniu, każde dziecko, które ma prawo do zasiłku podstawowego, otrzymuje automatycznie dodatkowo premię szkolną. Jej wysokość zależy od wieku dziecka:
0–4 lat |
20,40 euro |
5–11 lat |
35,70 euro |
12–17 lat |
51 euro |
18–24 lat |
61,20 euro |
DODATEK SOCJALNY
Prawo do dodatku socjalnego jest przyznawane rodzinie z niskim dochodem i jest uzależnione od wysokości tego dochodu oraz od liczby dzieci w rodzinie.
roczny dochód brutto rodziny |
maks. 30 984 euro |
30 984 – 61 200 euro* |
1 lub 2 dzieci |
51 euro miesięcznie na dziecko ur. od 2019 r. lub dla dziecka ur. wcześniej zgodnie z poprzednim prawem |
brak prawa |
3 lub więcej dzieci |
81,60 euro miesięcznie na dziecko ur. od 2019 r. lub dla dziecka ur. wcześniej zgodnie z poprzednim prawem |
61,20 euro miesięcznie na dziecko ur. od 2019 r. lub dla dziecka ur. wcześniej zgodnie z poprzednim prawem |
*dodatkowe warunki do spełnienia:
Prawo do dodatku dla rodziny z dochodem poniżej 30 984 euro dotyczy wszystkich rodzin. Prawo do dodatku dla rodzin z dochodem od 30 984 do 61 200 euro i minimum trojgiem dzieci jest przyznawane tylko w przypadku, gdy przynajmniej jedno z dzieci jest urodzone po 31 grudnia 2018 r.
DODATEK OPIEKUŃCZY – ZORGTOESLAG
Dodatek ten ma służyć pokryciu dodatkowych kosztów dzieci znajdujących się w szczególnych sytuacjach, takich jak sieroty, półsieroty, dzieci przebywające w rodzinach zastępczych lub dzieci niepełnosprawne.
Dodatek dla sieroty wynosi 163,20 euro miesięcznie, czyli jest to podwójna kwota zasiłku podstawowego, a dla półsieroty 81,60 euro, czyli podwyższony o 50% zasiłek podstawowy. Dodatki te są wypłacane tak długo, jak długo istnieje prawo do zasiłku podstawowego, a w przypadku półsierot bez względu na to, czy pozostający przy życiu rodzic jest samotny czy utworzy nowy związek. Prawo to dotyczy dzieci, które utraciły oboje lub jednego z rodziców po 31 grudnia 2018 r. Dzieci, które zostały sierotami przed 1 stycznia 2019 r., otrzymują zasiłek sierocy według poprzedniego prawodawstwa, a w przypadku półsierot tak długo, jak długo pozostający przy życiu rodzic wychowuje dzieci samotnie.
Dodatek dla dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej: dodatek ten wynosi 63,03 euro miesięcznie i jest wypłacany opiekunowi od chwili, gdy dziecko zostaje umieszczone w rodzinie zastępczej i gdy chodzi o pobyt długoterminowy. W przypadku pobytu krótkoterminowego dodatek wypłacany jest poprzedniemu opiekunowi.
Dodatek dla dziecka niepełnosprawnego: dodatek ten jest przyznawany dzieciom wymagającym dodatkowej opieki, a jego wysokość zależy od stopnia niepełnosprawności i wynosi od 82,37 do 549,12 euro miesięcznie. Kryteria określające stopień niepełnosprawności są przeniesione w całości z poprzedniego prawodawstwa. Jedyna różnica polega na tym, że według nowego prawa od 1 stycznia 2019 r. instytucją odpowiedzialną za przyznanie stopnia niepełnosprawności jest Kind en Gezin. Dodatek ten przyznawany jest do 21. r.ż.
DODATKI EDUKACYJNE – PARTICIPATIETOESLAGEN
Dodatki te mają na celu pomoc w pokryciu dodatkowych kosztów związanych z edukacją dziecka, począwszy od uczęszczania do żłobka, później przedszkola, szkoły podstawowej, poprzez szkołę średnią, a skończywszy na edukacji w szkole wyższej lub na uniwersytecie. Chodzi o jak najwcześniejszy i jak najdłuższy okres edukacji, tak aby dziecko otrzymało jak najlepszy start na rynku pracy w dorosłym życiu.
Dodatek za opiekę w żłobku – kinderopvangtoeslag: jest przyznawany automatycznie dziecku, które korzysta z opieki w żłobku prywatnym, gdzie stawki za opiekę nie są uzależnione od dochodów rodziny, i wynosi 3,23 euro za pełny dzień opieki. Dziecko przebywające tylko pół dnia nie otrzymuje tego dodatku.
Dodatek przedszkolny – kleutertoeslag: jest przyznawany automatycznie dziecku w wieku od 3 do 4 lat, uczęszczającemu do przedszkola, i wynosi 132,60 euro rocznie. Warunkiem jego otrzymania jest regularne uczęszczanie dziecka do przedszkola, a przyznawany jest w miesiącu ukończenia przez dziecko 3. i 4. r.ż.
Dodatek szkolny – dziecko regularnie uczęszczające do przedszkola, a później do szkoły podstawowej oraz średniej, i po spełnieniu kryteriów dochodowych rodziny otrzymuje raz w roku dodatek szkolny. Dodatek ten jest odpowiednikiem poprzedniego stypendium – studiebeurs – i będzie wypłacany od roku szkolnego 2019–2020. W obecnym roku szkolnym (2018–2019) obowiązuje poprzednie prawodawstwo i jest przyznawane stypendium – studiebeurs (nazywane również schooltoelage). Od roku szkolnego 2019–2020 dodatek ten będzie przyznawany automatycznie (po sprawdzeniu, czy spełnione są kryteria dochodowe) przez fundusz rodzinny, który wypłaca zasiłek podstawowy, i nie trzeba składać osobnego wniosku.
Uwaga! Studenci szkolnictwa wyższego otrzymują stypendium od ministerstwa edukacji tak jak do tej pory; warunki jego otrzymania oraz procedury nie zmieniły się. Oprócz stypendium otrzymują mały dodatek edukacyjny w kwocie 50 euro.
wiek dziecka |
kwota dodatku edukacyjnego |
3–5 lat |
średnio 103,70 euro rocznie |
6–12 lat |
średnio 194 euro rocznie |
12–18 lat |
średnio 630 euro rocznie |
18+ |
50 euro rocznie dodatkowo oprócz stypendium |
Więcej informacji dla członków ACV w ACV–Dienst Grensarbeiders Nieuwe EU- Lidstaten Pod adresem e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..
Iwona Cieszyńska
REFORMA SYSTEMU ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH W BELGII
ACV–Dienst Grensarbeiders Nieuwe EU-Lidstaten organizuje dwie sesje informacyjne o zmianach prawnych dotyczących reformy:
20 marca 2019 r. o godz. 19.00 3 kwietnia 2019 r. o godz. 19.00
ACV Antwerpen ACV-CSC Aeropolis
Nationalestraat 111 Chaussee de Haecht 579
2000 Antwerpen 1030 Bruxelles
Gazetka 179 – marzec 2019