Przenieśmy się na chwilę w lata 50. ubiegłego wieku do gorącej Kalifornii, gdzie grupy młodych surferów ze znudzeniem wyczekują na podrywy wiatru. Aby uprawiać tę dyscyplinę, potrzebne są konkretne warunki pogodowe, a na te, jak wiadomo, nie mamy wpływu. Czekanie na odpowiednie fale może się przeciągać, czas mija… I właśnie dlatego wynaleziono deskorolkę!
NA POCZĄTKU BYŁY KÓŁKA…
…Oczywiście doczepione do deski. Pierwsze deskorolki powstała właśnie w wyniku bezczynności surferów wymuszonej przez brak wiatru. Potwierdza się więc zdanie, że czasem trzeba się ponudzić, aby obudzić swoją kreatywność i wymyślić coś naprawdę nowatorskiego. Prawdopodobnie około 1958 r. surferzy doczepili do kawałka deski kółka z wrotek. Taki był prototyp, mozolnie udoskonalany przez kolejne lata. Pierwsza deskorolka pozwalała tylko na jazdę do przodu i do tyłu, przez co ograniczała wykonywanie różnych trików.
W latach 60. deskorolka zyskiwała na popularności. Przestano postrzegać ją jako zabawkę, a zaczęto jako sprzęt sportowy. Zmodyfikowano jej wygląd – końce deski wygięto w górę (tzw. kicktail), co do dziś jest warunkiem wykonywania przeróżnych manewrów. Jednak ze względu na dużą wypadkowość nadal podchodzono do deskorolki nieufnie. Jako ciekawostkę warto dodać, że w tym samym czasie, a dokładnie w 1966 r., powstała jedna z najpopularniejszych firm produkujących buty dla skaterów – Vans.
Pierwsi skaterzy trenowali w pustych basenach, na chodnikach, schodach, podjazdach. Często także na własnych podwórkach budowali miejsca do ćwiczeń z ogólnodostępnych materiałów (raz jeszcze – niech żyje pomysłowość!), podczas gdy teraz korzystają ze specjalnych ramp.
Prawdziwy boom na jazdę na deskorolce rozpoczął się w połowie lat 70., kiedy wynaleziono kółka wykonane z poliuretanu. Poprawiły one zdecydowanie przyczepność do podłoża. Wzrosła wtedy prędkość jazdy, ale także poprawił się komfort użytkowania i zdolność do manewrów.
POCZUĆ WIATR WE WŁOSACH
Za dużą popularnością deski stoi jej widowiskowość podczas wykonywania akrobacji. Pod koniec lat 70. Zephyr Competion Team (lub inaczej Z-Boys) – zespół deskorolkarzy z Santa Monica i Venice w Kalifornii – zachwycił publiczność możliwościami, jakie daje jazda na deskorolce. Dzięki Alanowi Gelfandowi narodził się wtedy także podstawowy trik, jaki można na niej wykonać, czyli tzw. ollie – podskok razem z deskorolką, który pozwala przeskakiwać przeszkody.
Jedną z najpopularniejszych osób znanych w środowisku skaterów jest Tony Hawk, który już w wieku 14 lat wygrał swój pierwszy konkurs. Rozpoczęła się jego zawrotna kariera, a na podstawie jego trików powstała nawet gra komputerowa. Jest on także pierwszym w historii, który obrócił się w powietrzu (i poprawnie wylądował!) o niesamowite 900 stopni, czyli wykonując 2,5 obrotu na deskorolce.
NIE TAKA ZWYKŁA „DESKA”
Deskorolka to specjalnie wyprofilowana deska wykonana zwykle z 7-warstowej sklejki, pokryta papierem ściernym. Ma 4 kółka i 8 łożysk. Głównym elementem deskorolki jest blat (deck) – czyli miejsce na nogi, które pokryte jest papierem ściernym, nazywanym tutaj grip, zapewniającym przyczepność. Deskorolka ma standardową szerokość od 19 do 23 cm. Na węższych deskach jeżdżą skaterzy na ulicy, a na szerszych zawodnicy na rampach. Truck to najważniejsza część deskorolki – rodzaj mocowania, dzięki któremu możliwe jest zainstalowanie skrętnych kółek w taki sposób, aby sam balans ciała pozwalał na skręcanie. Dużą rolę w budowie deskorolki odgrywają także kółka, które mogą mieć różną twardość, przez co dopasowuje się je do stylu jazdy.
Obecnie jest wiele rodzajów deskorolek dostosowanych do sposobu jazdy, a nawet wagi i wzrostu użytkownika. Deskorolki różnią się od siebie ze względu na kształt oraz przeznaczenie: mogą być klasyczne, terenowe, elektryczne, ale występują też cruisery, longboardy czy kosmiczne waveboardy.
Deskorolka klasyczna jest najbardziej popularna, uniwersalna w użytkowaniu i często wykorzystywana jako środek transportu. Cruiser to deska przeznaczona do jazdy po mieście – dla początkujących, pomocna przy nauce pierwszych trików. To od niej wywodzą się popularne obecnie fiszki – czyli plastikowe lekkie deski o mniejszej długości, ulubione głównie wśród dzieci i młodzieży.
Longborad ma aż 1 m długości, a zdarzają się egzemplarze dwukrotnie dłuższe! To deski przeznaczone głównie do zjazdów, wizualnie podobne do snowboardowych. Produkuje się także deski terenowe, tzw. mountainboard. Ich cechą charakterystyczną są pompowane koła, które pozwalają na zjazdy nawet z górskich stoków.
Waveboard to iście kosmiczna deskorolka składająca się dwóch elementów w kształcie łezki połączonych na sprężynie i kółek obracających się o 360 stopni. Deska umożliwia jazdę bez odpychania się od podłoża zarówno pod górkę, jak i z górki. Jazda na waveboardzie została nazwana streetsurfingiem, czyli serfowaniem po ulicy. Uliczny surfer jest zmuszony do wykonywania różnych ruchów mięśnie bioder i nóg, dzięki czemu jazda na waveboardzie wpływa na koordynację ruchów, zręczność oraz refleks.
Dla leniwych produkuje się także deski elektryczne, sterowane pilotem, które pozwalają na rozwinięcie prędkości do 10 km/h. Deskorolka ładowana jest zwykłą ładowarką.
BEZPIECZEŃSTWO
Ze względu na dużą wypadkowość podczas użytkowania deskorolki trzeba pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa:
- korzystaj z dodatkowego sprzętu ochronnego – kasku, nakolanników i ochraniaczy na łokcie,
- sprawdzaj stan techniczny deskorolki, gdyż podskoki i zjazdy mogą ją łatwo uszkodzić,
- nie jeźdź po dziurawym i wyboistym podłożu, bo łatwo o upadek,
- naucz się technik upadania – gdy czujesz, że nastąpi upadek, powinieneś przykucnąć na desce, aby zmniejszyć siłę upadku,
- nie przeceniaj swoich umiejętności – aby dojść do perfekcji, musisz systematycznie trenować.
Jazda na deskorolce i wykonywanie trików to bardzo przyjemna forma spędzania czasu. Ważne jest jednak, aby wybrać odpowiednią dla siebie deskorolkę oraz, oczywiście, przestrzegać zasad bezpieczeństwa. Właśnie nadarza się dobra okazja, by spróbować tej formy rekreacji – 21 czerwca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Deskorolki.
Agnieszka Strzałka
Gazetka 202 – czerwiec 2021
